Η εξάρτηση από τυχερά παιχνίδια ή παθολογικός τζόγος ανήκει στις διαταραχές ελέγχου παλμών.
Όπως και σε άλλες διαταραχές ελέγχου παλμών, το άτομο έχει ακαταμάχητη ανάγκη να κάνει μια συγκεκριμένη ενέργεια που είναι επιβλαβής για το ίδιο ή για τους άλλους. Η εκτέλεση αυτής της ενέργειας συνοδεύεται από μια αίσθηση ικανοποίησης, και μετά την πραγματοποιθείσα πράξη, μπορεί να εμφανιστεί λύπη και ενοχή, αλλά αυτό δεν είναι υποχρεωτικό.
Το χαρακτηριστικό των διαταραχών ελέγχου παλμών είναι η έλλειψη αντίστασης να προβαίνει σε μια πράξη που είναι αναμφισβήτητα επιβλαβής για το άτομο ή τους άλλους.
Εξάρτηση από τυχερά παιχνίδια – διάγνωση
Για να είμαστε σίγουροι ότι πρόκειται για διαταραχή και όχι για μια περιστασιακή συνήθεια ή ψυχαγωγία, όπως και σε άλλες ψυχικές διαταραχές υπάρχουν ορισμένα κριτήρια συμπεριφοράς που πρέπει να εκπληρωθούν. Δύο έγκυρα συστήματα στη ψυχιατρική είναι η Διεθνής ταξινόμηση ψυχικών νόσων και το Διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών όπου περιγράφονται όλες οι ψυχικές διαταραχές και τα κριτήρια της διάγνωσής τους.
Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών, πρέπει να εκπληρωθούν τουλάχιστον 5 κριτήρια προκειμένου να δοθεί η διάγνωση του παθολογικού τζόγου. Μερικά από τα κριτήρια είναι:
- Υπεραπασχόληση με τυχερά παιχνίδια,
- Ξόδεμα όλο και περισσότερων ποσών για δραστηριότητες που περιλαμβάνουν τα τυχερά παιχνίδια,
- Ανησυχία κατά την προσπάθεια να μειωθεί ο χρόνος για τυχερά παιχνίδια,
- Παίξιμο τυχερών παιχνιδιών ως τρόπου αποφυγής από τα προβλήματα,
- Εκτέλεση παράνομων πράξεων για να χρηματοδοτηθεί ο τζόγος,
- Απόκρυψη δραστηριοτήτων τυχερών παιχνιδιών από τα μέλη της οικογένειας και τους φίλους,
- Κατεστραμμένο οικογενειακό, επαγγελματικό και κοινωνικό περιβάλλον ως συνέπεια τζόγου.
Εξάρτηση από τυχερά παιχνίδια – αιτιολογία
Ο παθολογικός τζόγος συνήθως εμφανίζεται κατά την πρώιμη εφηβεία στους άνδρες, ενώ στις γυναίκες εμφανίζεται αργότερα. Μεγαλώνοντας με ένα γονέα που είναι εθισμένος στα τυχερά παιχνίδια είναι ένας σημαντικός παράγοντας για την εμφάνιση της διαταραχής. Συνήθως χρειάζεται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα προκειμένου το άτομο να περάσει τα όρια και από το παίξιμο τυχερών παιχνιδιών για διασκέδαση ή από πλήξη να «εθιστεί» σε τυχερά παιχνίδια.
Τα τυχερά παιχνίδια μπορεί να παίζονται πολλά χρόνια ως είδος διασκέδασης και μετά να εμφανιστεί ξαφνικά η διαταραχή τζόγου. Υπάρχουν παράγοντες που μπορούν να επιταχύνουν την εμφάνιση της διαταραχής όπως συναναστροφή στον κύκλο των τζογαδόρων, στρες, δυσαρέσκεια. Έχει καθοριστεί ότι οι άνθρωποι παίζουν τυχερά παιχνίδια πιο συχνά όταν βρίσκονται σε αγχώδεις και καταθλιπτικές φάσεις και όταν προσπαθούν να ξεχάσουν ή να ξεφύγουν τα προβλήματά τους.
Συνέπειες της εξάρτησης από τυχερά παιχνίδια
Οι συνέπειες της εξάρτησης από τυχερά παιχνίδια είναι πολλές και βαθιές. Οι συνέπειες εμφανίζονται σε όλα τα επίπεδα: τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.
Στο προσωπικό επίπεδο υπάρχουν εναλλαγές της διάθεσης, ευερεθιστότητα, προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις ως αποτέλεσμα ψεμάτων σχετικά με τις δραστηριότητες τυχερών παιχνιδιών. Στο κοινωνικό επίπεδο παρουσιάζεται η παραμέληση των υποχρεώσεων, η απουσία από την εργασία, η παραμέληση του/της συντρόφου, που μπορεί να οδηγήσει σε διαζύγιο, καθώς και της υπόλοιπης οικογένειας.
Καμιά φορά επενδύονται τα οικογενειακά περιουσιακά στοιχεία και ακίνητα που έχει ως αποτέλεσμα την χρεοκοπία, όταν οι άνθρωποι φτάνουν σε κατάσταση να χάσουν τα πάντα και να μη βλέπουν πια διέξοδο.
Εξάρτηση από τυχερά παιχνίδια και θεραπεία
Η θεραπεία των ατόμων εθισμένων σε τυχερά παιχνίδια είναι πολύ δύσκολη και χρειάζεται διεπιστημονική προσέγγιση που περιλαμβάνει ιατρική και ψυχολογική βοήθεια και συμμετοχή της οικογένειας και του ίδιου του εθισμένου. Είναι σημαντικό να ξέρετε ότι η θεραπεία του εξαρτημένου από τυχερά παιχνίδια είναι μια συχνά μακρινή και οδυνηρή διαδικασία. Η οικογένεια του εξαρτημένου συνήθως υποφέρει περισσότερο και αντιδρά έντονα από αδυναμία και άγνοια για το πώς να βοηθήσει.
Συχνές είναι οι δηλώσεις του τύπου: «Τόσο έχει αλλάξει ότι δεν τον αναγνωρίζω πια», «Έχει απομονωθεί και αποφεύγει να περνάει το χρόνο μαζί μας», «Πάντα μιλάει για τα χρήματα που χρειάζεται και δεν λέει γιατί» και τα παρόμοια.
Για να γίνει η θεραπεία επιτυχημένη, είναι απαραίτητη η συμμετοχή της οικογένειας του εθισμένου στη διαδικασία. Αυτή είναι που πρέπει να παρέχει συνεχή υποστήριξη και να αντιδρά πρώτη εάν παρατηρήσει κάποια από τα ανωτέρω συμπτώματα. Το πρόβλημα των εξαρτημένων από τυχερά παιχνίδια είναι που συχνά δεν συνειδητοποιούν τη σοβαρότητα της κατάστασης. Συνήθως η οικογένεια είναι αυτή που βλέπει τα σημάδια της ασθένειας. Γι’ αυτό η εξάρτηση από τυχερά παιχνίδια είναι ασθένεια που επηρεάζει και την οικογένεια. Καμιά φορά οι εθισμένοι γνωρίζουν ότι χρειάζονται βοήθεια αλλά δεν πιστεύουν ότι μπορούν να θεραπευθούν.
Ο εξαρτημένος από τυχερά παιχνίδια έχει ασθενή κίνητρα αλλά συχνά αντιστέκεται στη θεραπεία. Για την ανάπτυξη κινήτρων χρειάζεται χρόνος και τα κίνητρα εμφανίζονται όταν το πρόσωπο αντιμετωπίζει την πραγματικότητα στην οποία αυτός και οι αγαπημένοι του έχουν πρόβλημα λόγω της εξάρτησης από τυχερά παιχνίδια. Η οικογένεια του εθισμένου υποφέρει και δεν πρέπει να διστάζει να ζητήσει ειδική βοήθεια στη θεραπεία επειδή παρά τη μεγάλη αγάπη, τη φροντίδα και τις καλές προθέσεις, αυτή από μόνη της δεν μπορεί να βοηθήσει τον εξαρτημένο.
Η εξάρτηση από τυχερά παιχνίδια είναι πολύ τοξική και καταστροφική τόσο για το ίδιο το άτομο όσο και για τους αγαπημένους του ανθρώπους. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι η εξάρτηση από τυχερά παιχνίδια είναι σοβαρή αλλά όχι αθεράπευτη ασθένεια. Στην κλινική μας μπορείτε να λάβετε ειδική βοήθεια και να βγείτε από το φαύλο κύκλο των τυχερών παιχνιδιών. Όταν απαλλαγείτε από αυτό το βάρος και ιατρευτείτε, θα μπορέσετε να ζείτε τη ζωή σας στο έπακρο.
