Η διπολική διαταραχή αποτελεί σοβαρή διαταραχή διάθεσης.
Οι διακυμάνσεις της διάθεσης αποτελούν μέρος της καθημερινής μας ζωής. Καλά νέα και ευχάριστα γεγονότα μας κάνουν ευτυχισμένους ενώ η απώλεια του αγαπημένου ανθρώπου ή οι ανεκπλήρωτοι στόχοι οδηγούν στη θλίψη. Πρόκειται για εντελώς φυσιολογικές αντιδράσεις που προκαλούνται από σύνολο των συνθηκών ζωής. Όμως, το πρόβλημα δημιουργείται όταν η διάθεση αλλάζει χωρίς καμία εξωτερική επίδραση, δηλ. χωρίς μεταβολές της ζωής και τότε μπορούμε να πούμε ότι το άτομο πάσχει από διαταραχή διάθεσης.
Δυστυχώς, η διπολική διαταραχή είναι πολύ διαδεδομένη στον κόσμο. Εκτιμάται ότι ένας στους 100 ενήλικες σε κάποια χρονική στιγμή έχει πρόβλημα αυτού του είδους. Πιο συγκεκριμένα, περίπου 24 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν καθημερινά τις συνέπειές της.
Τι είναι η διπολική διαταραχή;
Η διπολική διαταραχή ή μανιοκατάθλιψη, όπως επίσης ονομάζεται, χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια αυξημένης διάθεσης, ενέργειας και δραστηριότητας (μανία ή υπομανία) και περιόδους μειωμένης διάθεσης (κατάθλιψη). Ακριβώς λόγω της εναλλαγής των διάφορων σταδίων, αυτή η διαταραχή ονομάζεται διπολική. Εκτός από αυτά, το άτομο δεν εκδηλώνει άλλα ψυχικά προβλήματα.
Ακριβώς όπως για την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή δεν έχει διαχωριστεί η ακριβής αιτία, έτσι δεν υπάρχουν επακριβώς καθορισμένοι παράγοντες που οδηγούν στη διπολική διαταραχή. Η γενετική ωστόσο παίζει ουσιώδη ρόλο. Αυτό σημαίνει ότι αυξάνεται ο κίνδυνος ανάπτυξής της εάν στο ιστορικό της οικογένειάς σας ήδη υπάρχει αυτή η διαταραχή. Γι’ αυτό το λόγο, πολλοί ειδικοί θεωρούν ότι στη βάση της υπάρχει βιολογική αιτία αν και παρατηρήθηκε επίσης ότι πιο συχνά εμφανίζεται σε παχύσαρκους ανθρώπους.
Η διπολική διαταραχή πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη επειδή σε μακρινές καταθλιπτικές περιόδους έως και 10 τοις εκατό των ασθενών αυτοκτονούν.
Πώς να αναγνωρίσουμε τη διπολική διαταραχή;
Σύμφωνα με την επίσημη ταξινόμηση ψυχικών διαταραχών, η διπολική διαταραχή χωρίζεται σε διάφορα είδη.
Α’ διπολική διαταραχή έχει τουλάχιστον ένα μανιακό επεισόδιο. Συνήθως διαρκεί μια εβδομάδα και τα συμπτώματα παρουσιάζονται κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας. Η διάθεση ξαφνικά μετατρέπεται σε καταθλιπτική. Δεν είναι σπάνια περίπτωση ότι τα καταθλιπτικά συμπτώματα εμφανίζονται κατά το μανιακό στάδιο αλλά τότε διαρκούν συνολικά μερικά λεπτά.
Β’ διπολική διαταραχή περιλαμβάνει περισσότερες από μία περιόδους σοβαρής κατάθλιψης και διαρκεί τουλάχιστον 2 εβδομάδες. Τα μανιακά συμπτώματα είναι ήπια και εκδηλώνονται 4 ημέρες το πολύ. Γι’ αυτό συχνά περνάνε απαρατήρητα και τα άτομα έρχονται λόγω της κατάθλιψης και δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν από διπολική διαταραχή.
Στην κυκλοθυμική διαταραχή, υπάρχουν πολυάριθμες περίοδοι υπομανίας και κατάθλιψης, αλλά τα συμπτώματα δεν είναι έντονα.
Το μανιακό στάδιο εκδηλώνεται με διάθεση ευφορίας, η οποία μπορεί να κυμαίνεται από το άγχος στην επιθετικότητα. Υπάρχει και αυξημένη σωματική δραστηριότητα και σεξουαλική επιθυμία ενώ η ανάγκη για ύπνο μειώνεται. Οι μανιακοί ασθενείς μιλάνε γρήγορα, ακόμη και ενοχλητικά και χωρίς διακοπή. Μπορεί να υπάρχει και ανάγκη για αγορά άχρηστων πραγμάτων, για σύναψη κακών οικονομικών συμφωνιών, επικίνδυνη οδήγηση καθώς και χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ.
Το βασικό χαρακτηριστικό του καταθλιπτικού επεισοδίου είναι αίσθημα θλίψης και απελπισίας, άγχος, απώλεια ενδιαφέροντος για πράγματα που κάποτε έφερναν ευχαρίστηση. Στη συνέχεια, διαταραχή του ύπνου και της διατροφής, προβλήματα με συγκέντρωση και συνεχής κόπωση.
Και τα δύο στάδια διαταράσσουν σημαντικά τις επαφές με άλλους ανθρώπους και την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων.
Η διπολική διαταραχή μπορεί να θεραπευτεί;
Αφού περισσότεροι άνθρωποι δε γνωρίζουν ότι πάσχουν από διπολική διαταραχή, η αναγνώρισης των συμπτωμάτων και η έγκαιρη διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας για την εξάλειψη του προβλήματος.
Η βασική θεραπευτική αγωγή περιλαμβάνει ψυχοφαρμακοθεραπεία ήτοι εφαρμογή συνταγογραφημένων αντιψυχωσικών, σταθεροποιητών της διάθεσης και αντικαταθλιπτικών. Επίσης, η ψυχοθεραπεία έχει μεγάλη επίδραση στην επιτυχή θεραπεία επειδή ανακαλύπτει την πηγή του προβλήματος. Ταυτόχρονα, ο ασθενής μαθαίνει πώς να αντιμετωπίσει τα ανεπιθύμητα συμπτώματα.
Με πειθαρχία του ασθενή, την υποστήριξη της οικογένειας και την ομάδα ειδικών ιατρών της κλινικής VIP Vorobjev, η διπολική διαταραχή δεν θα επηρεάζει την ποιότητα της ζωής σας.
