Η μακρόχρονη χρήση ναρκωτικών, αλκοόλ και ψυχοδραστικών φαρμάκων σε μεγάλες δόσεις έχει καταστροφικές συνέπειες στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Η διαταραχή των βασικών βιολογικών διαδικασιών είναι συχνή όπως η κυκλοφορία οξυγόνου και η ροή αίματος στον εγκέφαλο.
Κατά τη διάρκεια της δράσης των ναρκωτικών, ο εξαρτημένος βρίσκεται σε κατάσταση ευδαιμονίας αλλά δεν είναι ικανός να λάβει οποιαδήποτε απόφαση (απογοητεύεται, δεν μπορεί να ολοκληρώσει αυτό που ξεκίνησε). Η όρεξη, ο ύπνος, η σεξουαλική λειτουργία και η αρμονική ισορροπία έχουν επίσης διαταραχθεί. Η μειωμένη συγκέντρωση και η ταλαιπωρία, η έλλειψη προσανατολισμού στο χρόνο και το χώρο, η αδυναμία προσαρμογής στο περιβάλλον, η απώλεια μνήμης, η αργή σκέψη και η γρήγορη διανοητική κόπωση, η μείωση του πεδίου ενδιαφέροντος είναι συνηθισμένες συνέπειες.
